Wpływ systemu ETC na funkcjowanie firm transportowych

mec. Katarzyna Woroszylska, Rechtsanwältin / Adwokat, Partner w Kancelarii Prawnej e|n|w|c

Jak wprowadzenie elektronicznego myta wpłynęło na funkcjonowanie firm transportu drogowego towarów w Austrii, Czechach i na Słowacji?

Elektroniczny system poboru opłat drogowych (ETC) funkcjonuje już w wielu krajach Europy. W 2011 roku planowane jest jego wprowadzenie w Polsce. W przeciwieństwie do obecnie obowiązujących procedur, opartych głównie na opłatach czasowych tzw. winietach oraz opłatach paliwowych, nowy system ma gwarantować naliczanie opłaty jedynie za faktycznie przejechane kilometry. Wjeżdżając na płatny odcinek drogi, zamontowane w samochodzie urządzenie pokładowe (OBU- On Board Unit) identyfikuje pojazd i określa jego pozycję, rejestrując pokonaną odległość. Przy kalkulacji kosztów brany jest pod uwagę typ samochodu i spalanie. Zasadniczo urządzenie może być oparte na dwóch technologiach, tj.: technologii mikrofalowej DSRC i satelitarnej GNSS. Wprowadzenie tego systemu w Polsce będzie pierwszym krokiem w kierunku swobodnego przemieszczania się użytkowników dróg na podstawie jednolitej opłaty dla obszaru całej Unii. System ten działa m. in.już w Niemczech, Austrii, Francji, Czechach, Włoszech.

W Austrii w pełni elektroniczny system poboru opłat został oddany do użytku 1 stycznia 2004 roku, jako pierwsza ogólnokrajowa inwestycja tego typu w Europie. Obejmuje on wszystkie autostrady i drogi ekspresowe o łącznej długości 2 100 km. Projekt został zrealizowany w ciągu 18 miesięcy, a oddanie odbyło się w terminie i bez przekroczenia planowanego budżetu. Obecnie system obejmuje ponad 600 000 pojazdów ciężarowych powyżej 3,5 ton. Z badań wynika, że przychody z poboru opłat po 1,5 roku od wprowadzenia systemu wzrosły o 82 %, umożliwiając w ten sposób przeprowadzenie nowych inwestycji i remontów drogowych. Co ważne, elektroniczny system nie obejmuje (jeszcze) samochodów do 3,5 tony, których posiadacze nadal są obowiązani zakupić winiety. Między innymi ze względów ekonomicznych zdecydowano się na wprowadzenie technologii mikrofalowej. Posiadacze samochodów powyżej 3,5 ton muszą zakupić urządzenie zwane „Go – Box”, dostępne w punktach dystrybucyjnych za 5 euro, a następnie zamontować je w samochodzie.

Na podobnych zasadach oparty jest system czeski. Również tu obowiązuje system mikrofalowy, wymagający zaopatrzenia pojazdu w urządzenie zwane „premid – box”. Jest ono dostępne w 250 punktach dystrybucyjnych, głównie na stacjach benzynowych. Opłata za użytkowanie może być dokonana na dwa sposoby: pre- oraz post- pay. Początkowo, tj. od 2007 roku system elektroniczny dotyczył jedynie pojazdów powyżej 12 ton. Z początkiem tego roku elektroniczny pobór obowiązuje tak, jak w Austrii pojazdy od 3,5 ton. Na rok 2011 planowano rozszerzenie systemu również na samochody osobowe. Już teraz jednak wiadomo, że realizacja tych planów nie dojdzie do skutku w planowanym terminie.

Od 1 stycznia 2010 roku Republika Słowacka wdrożyła system elektronicznego poboru opłaty drogowej na określonych odcinkach autostrad, dróg ekspresowych i dróg pierwszej klasy. Obowiązek uiszczania opłaty drogowej odnosi się do pojazdów samochodowych i zespołu pojazdów o masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony, przeznaczonych do transportu towarów oraz pojazdów umożliwiających przewóz więcej niż dziewięciu osób łącznie z kierowcą. W pojazdach tych musi być zainstalowana jednostka pokładowa, której podstawową funkcją jest pozyskiwanie danych potrzebnych do obliczenia opłaty drogowej. Klienci mogą wybrać uiszczanie opłaty drogowej z góry (przedpłata) lub uiszczanie opłaty drogowej na podstawie faktury (system abonamentowy). Kontrolę przestrzegania obowiązków związanych z elektronicznym poborem opłaty drogowej wykonują osoby upoważnione do wykonywania kontroli we współpracy z policją, które w czasie i miejscu kontroli uprawnione są do pobrania naliczonej kwoty opłaty drogowej. Jeśli nie można określić faktycznie przejechanej odległości po określonych odcinkach dróg, nalicza się opłatę drogową za 650 km na podstawie właściwej stawki opłaty drogowej. Punkty kontaktowe w ośmiu miastach wojewódzkich oferują usługi związane z elektronicznym mytem, takie jak rejestrację, zawieranie umów o używaniu określonych odcinków dróg w systemie przepłaconym i abonamentowym, zawieranie umów o przydzielenie jednostki pokładowej, przekazanie jednostki pokładowej itp.

Na pytanie, jak system elektronicznego myta wpłynął na ich działalność, przewoźnicy we wszystkich tych krajach odpowiadają zasadniczo pozytywnie: opłata kilometrowa, co prawda w wielu przypadkach podniosła koszty średnich i większych przewoźników, ale ponieważ dotknęła wszystkich po równi, nie zachwiała równowagą na rynku. O ile system poboru opłat oraz samo urządzenie OBU działa sprawnie i bez większych usterek, przewoźnicy są zadowoleni z nowego systemu. Wszyscy pytani przewoźnicy podkreślają jednak, jak ważne jest, aby system był dokładnie przemyślany i wypróbowany, nim zostanie wróżony w życie.

mec. Katarzyna Woroszylska

Katarzyna Woroszylska jest adwokatem prawa niemieckiego (Rechtsanwältin), wpisanym na listę adwokatów zarówno w Polsce jak i w Niemczech. Posiada ponad 10 – letnie doświadczenie zawodowe zdobyte podczas współpracy z międzynarodowymi kancelariami prawnymi i w Niemczech i w Polsce. Zakres jej specjalizacji obejmuje przede wszystkim: prawo handlowe, prawo nieruchomości i prawo budowlane, prawo transportowe, prawo konkurencji, prawo własności intelektualnej oraz prawo spółek. Mec. Woroszylska jest wykładowcą w Szkole Prawa Niemieckiego przy UW oraz długoletnim współpracownikiem Fundacji Helsińskiej. Prowadziła postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym. Współpracuje z C.H. Beck - największym wydawnictwem prawniczym w Polsce i Niemczech. Jest jedynym polskim członkiem Deutsche Gesellschaft für Transportrecht (German Association for Transport Law). Obsługuje największych międzynarodowych przedsiębiorców przy inwestycjach i sporach wartych kilkaset milionów złotych. Biegle włada również językiem francuskim (posiada maturę francuską) oraz odbyła studia prawniczo – ekonomiczne we Francji.

e|n|w|c jest wiodącą siecią kancelarii w Europie Środkowo-Wschodniej, świadczącej kompleksowe usługi doradztwa prawnego. Warszawskie biuro e|n|w|c jest jednym z sześciu w regionie (Wiedeń, Budapeszt, Praga, Brno, Bratysława i Kijów). Ścisła współpraca między biurami umożliwia kompleksową i sprawną obsługę przedsiębiorców operujących zarówno lokalnie jak i międzynarodowo, w tym klientów przeprowadzających transakcje międzynarodowe.

Praktyka kancelarii e|n|w|c koncentruje się wokół szeroko rozumianego prawa gospodarczego, w tym m.in. prawa spółek, prawa kontraktów, prawa nieruchomości, prawa pracy, M&A, ochrony środowiska oraz różnych aspektów materialnego i procesowego prawa cywilnego. Istotną częścią praktyki kancelarii e|n|w|c jest także mediacja pozasądowa, umożliwiająca niejednokrotnie polubowne i korzystne dla obu stron zakończenie wszelkiego rodzaju sporów cywilno-gospodarczych.

Obecnie, e|n|w|c Kancelaria Prawna zrzesza ponad 70 prawników w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, którzy doradzają znaczącym krajowym i międzynarodowym przedsiębiorstwom w takich dziedzinach jak: handel, transport, przemysł, technologia i świadczenie usług, banki i ubezpieczenia.

Ponadto sieć e|n|w|c jest członkiem Interlaw – międzynarodowej organizacji skupiającej wiodące Kancelarie prawa gospodarczego w ponad 100 krajach na świecie, dysponujące ponad 4300 adwokatami i radcami prawnymi.

W warszawskim biurze e|n|w|c do dyspozycji pozostaje zespół prawników biegle władających językami obcymi: angielskim i niemieckim. Eksperci e|n|w|c posiadają zarówno wiedzę wynikającą z międzynarodowej praktyki kancelarii jak i doskonałą znajomość lokalnych uwarunkowań prawnych, z którymi musi zmierzyć się przedsiębiorca.

Źródło: Kancelaria Prawna e|n|w|c

14.03.2011

Tagi: elektroniczne myto, firmy transportowe, elektroniczny system poboru opłat drogowych, ETC

Udostępnij