Październik kończy okres łatwej dezinflacji

W finalnym szacunku GUS zrewidował lekko w górę październikowy odczyt inflacji CPI do 6,6% r/r (flash 6,5%). W porównaniu do ubiegłego miesiąca ceny konsumpcyjne wzrosły o 0,3% (flash 0,2%), kończąc tym samym serię pięciu miesięcy z rzędu bez wzrostu cen. Biorąc pod uwagę dzisiejsze dane szacujemy, że inflacja bazowa z wyłączeniem cen żywności i energii w październiku kontynuowała swój spadkowy trend obniżając się do 8,0% r/r.

W przypadku czynników niebazowych wiele już wiedzieliśmy ze wstępnego odczytu. Po czterech spadkowych miesiącach w październiku wzrosły ceny żywności (+0,5% m/m), co było głównie zasługą sezonowych wzrostów cen owoców (+2,1% m/m) oraz warzyw (+2% m/m). Ceny pozostałych produktów spożywczych zachowywały się w październiku mieszanie, przeciętnie lekko rosnąc, m. in. masło (+2,9% m/m), jaja (+0,5%), mąka (+0,2%), mleko (+0,1%), mięso (0,0%) czy cukier (-1,1%). W porównaniu do października ubiegłego roku ceny żywności były wyższe o 7,6%, a inflacja żywnościowa w ujęciu rok do roku będzie w kolejnych miesiącach nadal spadać.

Wobec ubiegłego miesiąca spadły również ceny paliw, o 4,2% m/m. Okres gromadzenia danych przez GUS przypadł zbyt późno, by uwzględnione zostały ostatnie wzrosty cen paliw, które zobaczymy dopiero w listopadowym odczycie. Z kolei ceny nośników energii wzrosły w październiku o 0,3% m/m dzięki wzrostowi cen produktów gazowych oraz energii cieplnej. Ceny węgla utrzymują lekki trend spadkowy (w październiku -0,4% m/m). Zbliżając się do końcówki roku, ceny węgla mogą ponownie pójść w górę przy rosnącym popycie w przygotowaniu do zbliżającego się sezonu grzewczego, jednakże skala tych wzrostów będzie wyraźnie niższa niż w roku ubiegłym.

Szczegóły październikowego odczytu nie zmieniają ogólnego obrazu procesów cenowych w Polsce. Obecna dezinflacja jest szczególnie zasługą towarów, które korzystają ze spadków cen surowców przemysłowych, energetycznych oraz wysokiej bazy odniesienia z roku ubiegłego. Na szybszy spadek inflacji usług nie pozwala utrzymująca się dobra sytuacja na rynku pracy.

Październik kończy okres ekstremalnie wysokiej bazy statystycznej i o dalsze wyraźne spadki inflacji będzie już znacznie trudniej. Spodziewamy się, że inflacja CPI utrzyma się powyżej 6,5% r/r do końca bieżącego roku. Poziom, z którego zaczniemy przyszły rok jest mocno uzależniony od czynników regulowanych, jak np. kwestia zniesienia Tarczy Antyinflacyjnej (zakładamy powrót 5-proc. stawki VAT na żywność z początkiem przyszłego roku) czy nowe taryfy energetyczne dla gospodarstw domowych. Z obecnych doniesień wynika, że prawdopodobnie nowy, koalicyjny rząd będzie dążyć do utrzymania działań osłonowych w celu ograniczenia skutków powrotu stawek do wartości rynkowych. Całkowite wycofanie się z zamrożenia taryf energetycznych groziłby wzrostem rachunku dla gospodarstw domowych, zarówno za prąd jak i gaz, nawet o ponad 50%.

Źródło: Bank Pekao SA

15.11.2023

Tagi: gospodarka, GUS, inflacja