Ożywienie, które kończy się, zanim na dobre się zaczęło
Wskaźniki koniunktury w Europie wróciły do zaskakiwania na minus a ich wydźwięk jest coraz mniej mieszany – taki wniosek płynie z czerwcowych odczytów (PMI, Ifo, koniunktura konsumencka KE). Co jeszcze mówią nam ostatnie odczyty?
1. Jedyny obszar, w którym wciąż poprawiają się nastroje to konsumenci, korzystający z mniejszej presji na realne dochody (wygasanie szoku energetycznego).
2. Kończy się okres samodzielnego boomu w usługach – zdecydowane pogorszenie nastrojów przedsiębiorstw tego sektora zanotowano wszędzie na kontynencie. Jeżeli wcześniejsze wzrosty indeksów napędzała normalizacja popytu i wzorców konsumpcji, to nie mogło być to trwałym paliwem.
3. Nie widać końca negatywnych trendów w przemyśle. Obecne nastroje w tym sektorze są gorsze niż w najczarniejszej chwili kryzysu zadłużeniowego w strefie euro. Słowem, same w sobie zapowiadałyby pełnoprawną recesję.
4. Europejskie firmy tracą optymizm na przyszłość – w zeszłym roku ten aspekt nastrojów firm był zaskakująco pozytywny, prawdopodobnie odzwierciedlając przekonanie o przejściowym charakterze kryzysu energetycznego.
5. W raportach PMI pojawiają się odniesienia do pogorszenia warunków i dostępu do finansowania, sugerujące że transmisja polityki pieniężnej „wychodzi” poza sektor bankowy i jest już odczuwana przez realną gospodarkę.
6. Obecne poziomy wskaźników koniunktury są spójne z kontynuacją spadków PKB w II kwartale (w strefie euro: o 0,1% kw/kw, w Niemczech o 0,2% kw/kw). Jest jednak za wcześnie, by ocenić, czy wiosna przyniosła pogłębienie spadków PKB. Jest jednak jasne, że gospodarki strefy euro tracą jedną ze swoich antyrecesyjnych tarcz (usługi).
7. Kończy się okres odreagowania po kryzysie energetycznym a wraz z nim krótkotrwałe ożywienie. Było ono na tyle skromne, że na niemieckim zegarze koniunktury nie zdołało ono wyprowadzić tej gospodarki poza lewą dolną ćwiartkę („kryzys” – oczekiwania i sytuacja bieżąca poniżej średnich wieloletnich).
8. Reakcja podażowa na wygasanie szoku energetycznego była jak dotąd dość ograniczona. Reakcję popytową (mniejsza presja na dochody konsumentów) dopiero zobaczymy. Jaka będzie wypadkowa ich i działania polityki pieniężnej? Naszym zdaniem mimo wszystko negatywna (recesja bardziej dotkliwa niż techniczna).
Źródło: Bank Pekao SA
27.06.2023
Tagi: europejska gospodarka
