„Węglowa górka” zbija inflację

Inflacja CPI w grudniu spadła do 16,6% r/r (zgodnie z szacunkiem flash) z 17,5% r/r w listopadzie. W ciągu miesiąca ceny wzrosły o 0,1%, nieco słabiej niż pokazał szacunek flash (0,2% m/m). Szacujemy, że inflacja bazowa w grudniu nadal rosła, do 11,5% r/r z 11,4% r/r w listopadzie, ale jej trend wzrostowy ponownie osłabł.

Szczegółowe dane potwierdziły, że głównym źródłem grudniowego spadku inflacji było obniżenie się cen opału (głównie węgla), o 11% m/m. W grudniu, 3. miesiąc z rzędu spadły nieznacznie (m/m) także ceny gazu. W efekcie skala wzrostu cen nośników energii w ujęciu r/r obniżyła się do 31,1% wobec odnotowanego we wrześniu szczytu na poziomie 44,3%, co łącznie obniża inflację o 1,5pp.

Tempo wzrostu cen żywności sukcesywnie słabnie. W grudniu żywność zdrożała o 1,4% m/m – wciąż powyżej przedwojennego sezonowego wzorca (wskazywałby na wzrost o ok. 0,7% m/m), ale to pierwszy miesiąc w trakcie 2022 (poza lutym), kiedy ceny rosły słabiej niż rok wcześniej. Dzięki temu roczna dynamika cen żywności spadła (z 22,3 do 21,5%) pierwszy raz od marca 2021 (poza lutym 2022, kiedy obniżono VAT). Ceny surowców rolnych na światowych rynkach (patrz wykres na str.2) zapowiadają, że to dopiero początek dezinflacji w obszarze żywności.

Pozytywną wymowę grudniowych danych inflacyjnych, niższych od dolnej granicy prognoz, burzy nieco ich struktura, w której utrzymuje się silne tempo wzrostu cen w wielu kategoriach „bazowych”. Dalsze narastanie dynamiki cen usług (turystyka, restauracje i hotele, branża beauty), sprzeczny z sezonowym wzorcem wzrost cen odzieży - to sygnały pokazujące, że jak na razie nie widać, aby hamowanie popytu (przypomnijmy, że tempo wzrostu konsumpcji w 3q22 spadło do 0,9% r/r z 6,4% r/r) prowadziło firmy do zmiany polityki cenowej. Badania koniunktury także pokazują, że z wyjątkiem branży meblarskiej, rtv/agd, na dziś bariera popytowa pozostaje w handlu detalicznym stosunkowo niska – to może wydłużać okres spadku inflacji bazowej.

Dane inflacyjne za styczeń (wstępny odczyt poznamy dopiero 15 lutego), pokazujące skalę noworocznej aktualizacji cenników, będą w tym kontekście bardzo istotnym sygnałem co do uporczywości presji inflacyjnej w gospodarce. Punkt odniesienia jest wysoko – w styczniu 2022 inflacja bazowa wzrosła o 1% m/m – stąd oczekiwalibyśmy w najgorszym razie stabilizacji inflacji bazowej r/r. Kluczowe znaczenie dla najbliższych dwóch odczytów będą jednak miały ceny energii (wyższy VAT i nowe taryfy) oraz paliw (na ile trwały jest spadek marż). Prognozujemy, że w styczniu i lutym inflacja CPI wzrośnie do 19-20% r/r, aby następnie wejść w silny trend spadkowy, który na koniec roku sprowadzi ją nieco poniżej 10% r/r.

Źródło: PKO Bank Polski

13.01.2023

Tagi: gospodarka, inflacja, GUS