Zmiany w ordynacji podatkowej 2016

Baker Tilly Poland przedstawia zmiany w ordynacji podatkowej w 2016 roku.

I. MF WPROWADZA OBOWIĄZKOWE WZORY PEŁNOMOCNICTW

Od 1.1.2016 roku obowiązują wzory pełnomocnictw: szczególnego (PPS-1) oraz do doręczeń (PPD-1). Pełnomocnictwo szczególne upoważnia do działania w określonej sprawie podatkowej należącej do właściwości organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej. Organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej mogą kwestionować moc prawną pełnomocnictw szczególnych złożonych po 1.1.2016 w innych formatach, niż wynikające z nowych przepisów. Sygnalizujemy również, że przepisy dotyczące pełnomocnictwa szczególnego oraz pełnomocnictwa do doręczeń nie przewidują możliwości udzielania substytucji.

Dodatkowo, 1.7.2016 zostanie wprowadzony wzór pełnomocnictwa dla pełnomocnictw ogólnych, uprawniających podmiot uprawniony do działania w imieniu podatnika we wszystkich sprawach podatkowych należących do właściwości organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej.

Nowością dla podatników będzie także fakt, iż niniejszy dokument winien być przedłożony organom podatkowym, nie tak jak dotychczas w formie papierowej, lecz wyłącznie w formie elektronicznej (z zastosowaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP).

Ponadto, MF przygotował wzory jedynie w języku polskim. Można oczekiwać, że współdziałanie z osobami zagranicznymi będzie utrudnione i wymagać może współpracy z tłumaczami przysięgłymi.

Innym problemem jest brak przepisów przejściowych, które jednoznacznie rozstrzygałyby wątpliwości dotyczące pełnomocnictw szczególnych i do doręczeń złożonych przed 1.1.2016 i pełnomocnictw ogólnych złożonych przed 1.7.2016.

II. JEDNOLITY PLIK KONTROLNY

Z 1.7.2016 ma zostać wprowadzony Jednolity Plik Kontrolny (JPK) – projekt jest obecnie w MF. Ten nowy system przekazywania informacji podatkowych przez podatników początkowo ma obejmować duże przedsiębiorstwa prowadzące księgi rachunkowe w formie elektronicznej.

Ustawodawca ściśle określi jaką formę powinny mieć dokumenty oraz w jaki sposób należy je zabezpieczyć. Wedle założeń znowelizowanej ordynacji podatkowej, księgi podatkowe w formie JPK będą przedkładane do organów podatkowych na ich wyraźny wniosek.

Powyższy obowiązek ma zostać rozszerzony na małe i średnie przedsiębiorstwa z początkiem lipca 2018. Do tego czasu mogą one stosować nowy system fakultatywnie.

Prace legislacyjne nad JPK nadal trwają i wciąż nie ma pewności, jaką ostateczną formę przybierze nowy system.

III. PŁATNOŚĆ PODATKÓW PRZEZ OSOBY TRZECIE

Z 1.1.2016 weszły w życie przepisy dopuszczające możliwość płatności podatku przez osoby trzecie, ale jedynie w bardzo ograniczonym zakresie.

Do tej pory przepisy nie zajmowały się tą materią, a organy podatkowe zasadniczo akceptowały płatności podatku dokonywane przez osoby trzecie, o ile płatności te następowały ze środków pieniężnych przekazywanych przez podatników osobie trzeciej wyłącznie w tym celu, a ta osoba trzecia działała wyłącznie jako wyręczyciel czy posłaniec i nie stawała się właścicielem tych środków pieniężnych. Organy i podatnicy działali głównie na podstawie wyroku NSA w sprawie I FPS 8/07 z 2008 roku, który w ten sposób dopuścił wsparcie osób trzecich przy płatności podatków.

Mimo to ustawodawca postanowił uregulować kwestię płatności podatku przez osoby trzecie. Zgodnie z nową regulacją płatność podatku może być dokonana przez małżonka podatnika, jego zstępnych, wstępnych, pasierba, ojczyma i macochę, aktualnego właściciela przedmiotu hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego, jeżeli podatek zabezpieczony jest hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym lub też przez inny podmiot, o ile kwota podatku nie przekracza 1.000 zł.

W świetle literalnego brzmienia nowego przepisu, płatności podatku przez osoby trzecie w kwocie przewyższającej 1.000 zł mogą być teraz nieakceptowane przez urzędy skarbowe. Skutkować to będzie niewygaśnięciem zobowiązania podatkowego oraz naliczaniem ustawowych odsetek od zaległości podatkowych.

Istnieją jednak wątpliwości, czy wprowadzenie nowych przepisów w istocie wyłącza możliwość pośrednictwa w płaceniu podatków, o ile pośrednik będzie tylko wypełniał czynności techniczne, czyli będzie wyręczycielem, który nie staje się właścicielem środków pieniężnych. Najbliższe miesiące wyjaśnią, czy nadal będzie możliwe działanie przy współpracy osoby trzeciej, przy zapewnieniu, że ta osoba trzecia będzie dokonywała płatności środkami pieniężnymi w każdym czasie należącymi do podatnika.

IV. KOREKTY DEKLARACJI PODATKOWYCH

Ustawodawca zniósł obowiązek przedkładania przez podatników wyjaśnień do korekty deklaracji podatkowych. Należy jednak pamiętać, że niezmienione zostały przepisy Kodeksu karnego skarbowego dotyczące czynnego żalu. W praktyce więc, podatnik nadal obowiązany jest złożyć wyjaśnienia celem uwolnienia się od odpowiedzialności karno-skarbowej.

V. ULGA TECHNOLOGICZNA NA NOWYCH ZASADACH

Z początkiem 2016 z ustaw o PIT oraz CIT uchylone zostały przepisy dotyczące ulg podatkowych w związku z nabyciem nowych technologii.

Na ich miejsce wprowadzono nowe rozwiązanie. Na nowych zasadach będzie można dokonywać dodatkowych odliczeń wydatków przeznaczonych na badania naukowe i prace rozwojowe, w tym na opracowywanie prototypów, testowania nowych lub ulepszonych produktów, itp. W szczególności podatnik będzie mógł zastosować 10 – 30% odliczenie od podstawy opodatkowania wymienionych w nowych przepisach kosztów kwalifikowanych. Wysokość ulgi uzależniona będzie od wielkości podmiotu oraz rodzaju wydatku.

Dotychczasowe przepisy o uldze na nowe technologie, nadal mają zastosowanie do podatników, których rok podatkowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym.

VI. TRANSAKCJE Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI – CENY TRANSFEROWE

Wielokrotnie omawiane zmiany w zakresie cen transferowych weszły zasadniczo w życie z 1.1.2016.

Podatnicy będą mieli jednak dużo czasu, aby przygotować się do nowych przepisów. Najwięksi, czyli grupy o przychodach powyżej 750.000.000 euro rocznie, będą musiały mieć gotowe dokumentacje do końca marca 2017. Pozostali podatnicy, czyli mający roczne przychody albo koszty na poziomie przekraczającym 2.000.000 euro rocznie, będą musieli mieć dokumentacje gotowe dopiero na koniec marca 2018.

Za 2015 wszyscy podatnicy przygotowują dokumentacje jeszcze na starych zasadach, a za 2016 wszyscy poza największymi podatnikami wymienionymi powyżej.

Większość podatników odczuje zmiany – czy to przez zwolnienie z obowiązku przygotowania dokumentacji czy to przez konieczność dostosowania do nowych, bardziej wymagających zasad, dopiero na początku 2018, kiedy będzie trzeba przygotowywać dokumentacje za 2017 na nowych zasadach.

VII. USUNIĘCIE REGULACJI DOTYCZĄCYCH KOREKTY KOSZTÓW UZYSKANIA PRZYCHODÓW

Od 1.1.2016 z ustawy o PIT i CIT zostały usunięte regulacje dotyczące obowiązku korekty kosztów uzyskania przychodu w przypadku braku uregulowania należności.

Do końca 2015 w przypadku zaliczenia do kosztów podatkowych kwoty wynikającej z faktury (rachunku), lub z umowy albo innego podobnego dokumentu i nieuregulowania tej kwoty - co do zasady w terminie 30 dni od daty upływu terminu płatności, podatnik był zobowiązany do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z tych dokumentów. Przepisy przejściowe przewidują, że podatnicy, którzy 1.1.2016 dokonają zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów albo zwiększenia przychodów, będą mieli możliwość zwiększenia kosztów uzyskania przychodów na starych zasadach (w przypadku uregulowania należności).

VIII. PRE-WSPÓŁCZYNNIK VAT

Nowe przepisy regulują zasady odliczania podatku VAT naliczonego przez podmioty, które wykonują zarówno czynności opodatkowane VAT lub zwolnione z podatku VAT, jak i czynności nieopodatkowane VAT (nie stanowiące działalności gospodarczej na gruncie ustawy o VAT).

W praktyce, pre-współczynnik VAT znajduje zastosowanie przede wszystkim do podmiotów takich, jak jednostki samorządu terytorialnego, spółki komunalne, jednostki budżetowe, muzea, teatry, fundacje.

Z pewnymi wyjątkami, podatnicy mogą albo opracować własny model wyliczania pre-współczynnika VAT, albo skorzystać z modeli zaproponowanych przez Ministra Finansów.

IX. ZMIANA WŁAŚCIWOŚCI NA GRUNCIE PODATKU VAT

Od 1.1.2016 zaczęły obowiązywać nowe przepisy regulujące właściwość miejscową organów podatkowych dla celów VAT. Obecnie, właściwym organem skarbowym na potrzeby rozliczania podatku VAT jest ten, który jest miejscowo właściwy dla miejsca siedziby lub zamieszkania podatnika.

Nie zmieni się natomiast sytuacja podatników, którzy byli stroną postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, czynności sprawdzających oraz innych spraw podatkowych w zakresie podatku VAT, rozpoczętych i niezakończonych do 1.1.2016.

Do końca 2015 właściwość organów zasadniczo określało się na podstawie miejsca wykonania czynności podlegających opodatkowaniu.

X. ROZSZERZENIE KATALOGU PCC

Z 1.1.2016 rozszerzony został katalog czynności cywilnoprawnych objętych obowiązkiem podatkowym. Nowelizacja przewiduje opodatkowanie czynności:

• nabycia własności rzeczy wspólnej lub wspólnego prawa majątkowego albo ich części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność – w części spłat lub dopłat;
• odpłatnego wyodrębnienia własności lokali na rzecz niektórych lub wszystkich współwłaścicieli;
• umowy zamiany, jeżeli co najmniej jedna z rzeczy znajduje się w Polsce lub jedno z praw majątkowych jest wykonywane w Polsce;
• umowy sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym;
• każda transza umowy pożyczki odnawialnej.

Zmieniono także zasady dotyczące zwolnienia z PCC przeniesienia własności nieruchomości stanowiących gospodarstwo rolne lub jego część.Zmniejszona została odpowiedzialność notariuszy jako płatników PCC, bowiem będą mogli zwolnić się z odpowiedzialności za podatek niepobrany, jeżeli wykażą brak swojej winy w niepobraniu tego podatku.

Źródło: Baker Tilly Poland

28.01.2016

Tagi: podatki, ordynacja podatkowa